Alles over teken in Campingtrends Tekendossier

Tekenbeten

Jaarlijks lopen mensen in Nederland alleen al zo’n anderhalf miljoen tekenbeten op. Dit leidt in twee tot drie procent van de gevallen tot de ziekte van Lyme, een aandoening die wordt veroorzaakt door de Borrelia burgdorfer-bacterie. De meeste mensen herstellen volledig na een antibioticabehandeling, maar sommigen houden langdurig klachten. In paniek raken na dit nieuws is niet nodig, maar weten hoe je een teek moet verwijderen en waar je verder op moet letten wél.

De teek: een klein monster

De ellende die teken kunnen veroorzaken staat niet in verhouding tot hun formaat. Het zijn miezerige, bruinzwarte beestjes van 1 tot 3 millimeter groot. Ze bijten zich vast in de huid en zuigen zich vol met bloed tot ze zo groot zijn als, pak ‘em beet, een erwt. Als ze na enkele dagen verzadigd zijn, laten ze vanzelf los. Maar daar wil je niet op wachten. Hoe langer de teek, die eruitziet als een klein spinnetje, blijft zitten, des te groter de kans is dat hij de ziekte van Lyme overbrengt. Mits je te maken hebt met een besmette teek natuurlijk, wat bij 1 op de 5 het geval is. Aangezien je dat niet weet als je zo’n klein monster aantreft op je huid is snel verwijderen het devies.

Controleren op tekenbeten

Teken komen vooral voor in bossen en tuinen. Na een dagje struinen door de natuur of spelen op de camping doe ik dan ook standaard een tekencheck bij de kinderen en onszelf. Ze kunnen over het hele lichaam voorkomen, maar de etterbakkies hebben een voorkeur voor warme, donkere plekjes. Liezen, oksels, bilspleet en knieholtes zijn favoriet, maar ze bijten ook achter de oren, in de nek, rond de haargrens en tussen de tenen. Check deze plekjes dus extra goed.

Help! Ik heb een teek

Ja hoor, tijdens je check ontdek je een teek. Wat nu? In paniek raken is niet nodig, maar de teek weghalen wel. Het liefst zo snel mogelijk, want hoe langer hij in je huid zit, des te groter de kans dat hij ziekteverwekkers overdraagt. Pak de teek met een puntig pincet of een speciale tekenverwijderaar zo dicht mogelijk op de huid bij de kop vast en trek hem er rustig uit. Ontsmet hierna het beetwondje. Op de site van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) staat precies uitgelegd hoe je een teek goed kunt verwijderen.

Je begrijpt dat een pincet of andere tekenverwijderaar eigenlijk niet mag ontbreken in je kampeeruitrusting. In mijn verbandtrommel zit dan ook een speciale tekenpincet – die van Byebites werkt prima – en zowel in de caravan als thuis ligt een tekenkaart die ik eens bij de apotheek haalde. Dit kaartje heeft het formaat van een bankpas en is voorzien van een inkeping waarmee je de teek zo uit de huid schuift. Handig!

Toch even langs de huisarts

Als je een teek hebt verwijderd moet je eigenlijk de datum noteren waarop je dat hebt gedaan. Houd tot drie maanden na de tekenbeet de huid eromheen in de gaten. Ontstaat er een rode ring of vlek op de plaats van de beet of krijg je last van koorts, gewrichts- of spierpijn, dan is het zaak contact op te nemen met je huisarts. Doe dit ook als je denkt dat de teek langer dan 24 uur in je huid heeft gezeten.

Hoe kan ik een tekenbeet voorkomen?

Eigenlijk kun je dat niet, maar je kunt wel maatregelen in acht nemen die de kans op een tekenbeet verkleinen. Blijf zoveel mogelijk op de gebaande paden en struin niet door dichte begroeiing. Draag dichte schoenen, lange mouwen en lange broeken en spuit jezelf en je kleding in met een insectenwerend middel dat Deet bevat. Deze tips bieden geen garantie dat je geen tekenbeet oploopt. Het blijft dan ook belangrijk om je lichaam te controleren, nadat je in het groen bent geweest.

Teken bij huisdieren

Teken zijn niet echt kieskeurig wat betreft hun gastheer. Ze komen dan ook niet alleen bij mensen voor, maar ook bij dieren. Daarom is het zaak ook je trouwe viervoeter of andere harige metgezel regelmatig te controleren. Ook bij huisdieren geldt dat de teken zo snel mogelijk moeten worden verwijderd, want ook zij kunnen de ziekte van Lyme en andere tekenziekten krijgen. Ook zijn er middelen beschikbaar – denk aan halsbanden en druppels – die preventief werken tegen tekenbeten. Vraag je dierenarts naar geschikte middelen die passen bij jouw huisdier.

Tekenradar en tekenapps

Een overzicht van tekenbeetmeldingen vind je op de Tekenradar, een gezamenlijke website van het RIVM en de Wageningen University. De website geeft informatie over tekenbeten en de ziekte van Lyme en een voorspelling van de tekenactiviteit in Nederland. Burgers kunnen hun tekenbeet en de vermoedelijke locatie waar deze is opgelopen. Liever een app op je telefoon met informatie? Download dan de app Tekenbeet van het RIVM. Deze is beschikbaar voor zowel android als iOS.